Miecz świetlny/Legendy

Z Biblioteki Ossus, polskiej encyklopedii ''Gwiezdnych wojen''.

Przejdź do wersji kanonicznej.
Przeglądasz legendarną wersję tego artykułu.


Życie wydaje się prostsze, kiedy coś naprawiasz.

Ten artykuł wymaga dopracowania.


Prosimy, dopracuj go pod względem języka i formy, korzystając z zaleceń edycyjnych i uwag zawartych w dyskusji. W tym artykule należy: poszerzyć, poprawić styl, neutralny punkt widzenia, opisy z perspektywy out-universe.

Miecz świetlny Anakina Skywalkera, a później jego syna Luke'a

Miecz świetlny to broń do walki wręcz będąca niemal symbolem Jedi, używana przez nich przez tysiąclecia. Typowy miecz miał około trzydziestocentymetrowej długości rękojeść, emitującą metrowej długości ostrze energetyczne, zdolne przeciąć niemal każdy znany materiał.

Poza Jedi z mieczy świetlnych korzystały także inne stronnictwa, organizacje czy pojedyncze osoby: Mroczni Jedi (w tym Sithowie), Rycerze Imperialni, czy nawet - w sporadycznych przypadkach - najemnicy lub łowcy nagród.

Znaczenie

To elegancka broń na bardziej cywilizowane czasy. - Obi-Wan Kenobi

Przez tysiąclecia istnienia Republiki miecz świetlny był na jej obszarach niemal jednoznacznym symbolem identyfikującym jego posiadacza jako Jedi. Na wielu położonych na obrzeżach planetach przetrwały legendy o "wojownikach uzbrojonych w miecze ze światła", którzy "przybyli z gwiazd", aby pokonać lokalnego tyrana czy stwory ciemnej strony. Między innymi z tych powodów broń ta została za czasów Imperium całkowicie zdelegalizowana.

Miecz świetlny był również elementem wewnętrznych ceremonii Zakonu Jedi, w szczególności - pasowania na rycerza.

Budowanie miecza świetlnego

"Kryształ jest sercem ostrza, serce jest kryształem Jedi, Jedi to kryształ mocy, a moc jest ostrzem serca, i wszystkie są splecione razem" - Luminara Unduli

Galen Marek konstruuje swój miecz świetlny.

W Zakonie Jedi na początku szkolenia uczeń przeważnie otrzymywał miecz treningowy, a z upływem czasu mistrz zdradzał padawanowi tajniki budowy "prawdziwego" miecza. Zbudowanie własnej broni było jednym z ważnych etapów na drodze do uzyskania tytułu Rycerza Jedi, proces ten często stanowił część prób Jedi.

Konstruowanie miecza wymagało od jego twórcy zespolenia się z Mocą i z reguły wiązało się z przedłużoną medytacją, podczas której Jedi korzystał z Mocy by "wyczuć" poszczególne części składowe broni i dopasować je na poziomie niemal niedostępnym w normalnych, technicznych procesach produkcyjnych. Tak stworzony miecz był w pewien sposób powiązany z osobą twórcy, który mógł dzięki temu korzystać z niego sprawniej, niż z innej, nie "skojarzonej" z nim broni. Jedi z reguły dobierał poszczególne elementy miecza tak, by odpowiadały jego osobowości i wartościom, które wyznawał - dotyczyło to przede wszystkim kryształów i rękojeści, ale także innych elementów i akcesoriów.

W normalnych warunkach budowa miecza mogła trwać nawet kilka miesięcy, jednak w sytuacjach szczególnych możliwe było przeprowadzenie pogłębionej medytacji pozwalającej na złożenie miecza w ciągu kilkudziesięciu godzin.

Przesądy związane z mieczami

Rycerze Jedi i ich broń byli wdzięcznym tematem do opowiadań, w związku z czym tematyka ta obrosła dużą ilością legend i przesądów. Jednym z dość często spotykanych była wiara w to, że Jedi utrzymuje kontakt z Mocą za pośrednictwem swojego miecza - jako rodzaju magicznego amuletu. Niektórzy wierzyli, że pozbawienie Jedi jego broni czyni go niezdolnym do korzystania z nadnaturalnych umiejętności wypływających z Mocy[1].

Historia

Rękojeść miecza świetlnego Jedi.

Pierwsze miecze świetlne zostały skonstruowane w Zakonie Jedi około roku 15500 BBY, jednak ich historia sięga wielu tysiącleci wcześniej. Zakon Jedi z Tythona jeszcze przed rokiem 25000 BBY podczas pasowania na rycerza odprawiał rytuał Wykuwania Jedi, podczas którego adept skupiał Moc na ostrzu metalowego miecza, aby nadać mu nadzwyczajną twardość i ostrość. Z czasem, gdy Jedi poznawali nowe technologie i zaczęli brać udział w wydarzeniach na skalę galaktyczną i podjęli się obrony Republiki, opracowali technikę kontrolowania promienia laserowego tak aby mógł stanowić ostrze broni.

Rękojeść miecza świetlnego Dartha Barasa używana około 3653 BBY.

W okresie 15000 BBY - 7000 BBY technologia budowy mieczy "energetycznych" rozwinęła się na tyle, że były one w stanie utrzymywać promień przez czas potrzebny do stoczenia dłuższej walki, nie przegrzewały się zbytnio i mogły przestać być jedynie bronią ceremonialną. Podczas Stuletniej Ciemności i wielkiej wojny nadprzestrzennej miecz świetlny był już pełnoprawną bronią chociaż ze względów na problemy z miniaturyzacją źródła zasilania musiał być podłączony przewodem do ogniwa energetycznego umieszczonego na pasie Jedi. Pół tysiąca lat później uzyskał swoją ostateczną postać - rękojeści mieszczącej wszystkie potrzebne systemy, z zamkniętym obiegiem energii pozwalającym na niemal nieograniczone czasowo działanie.

Ponieważ większość Sithów wywodziła się właśnie z szeregów Jedi, również i oni z czasem zaczęli wykorzystywać miecze świetlne. Jedi przechodzący na ciemną stronę zazwyczaj zatrzymywali swoje miecze, choć nierzadko wprowadzali w nich znaczące modyfikacje lub tworzyli sobie nowe bronie.

Budowa

Wygląd

Miecz Obi-Wana Kenobiego

Typowy miecz świetlny to dwudziesto-trzydziestocentymetrowej długości rękojeść wyposażona w emiter na jednym z końców. Po uruchomieniu miecza za pośrednictwem umieszczonego na rękojeści przycisku, emiter wytwarza ostrze energetyczne o długości około metra. Broń ta może łatwo przeciąć większość znanych w galaktyce materiałów. Ostrze może również służyć do odbijania wiązek z blastera.

Warianty

Podstawowy typ miecza świetlnego to opisana powyżej broń o pojedynczym ostrzu. Znane są jednak odstępstwa od tej formy. Należą do nich między innymi:

  • Miecz o dwóch ostrzach wysuwających się z przeciwległych końców rękojeści (zazwyczaj około trzykrotnie dłuższej, niż w modelu "standardowym"). Niektóre z tego typu mieczy mogą być rozłączane i służyć jako dwie pojedyncze bronie. Jedi postrzegali tę broń za mającą na celu przede wszystkim skuteczniejsze zabijanie, w związku z czym wielu uważało ją za godną jedynie Sithów i Mrocznych Jedi[1]. Posiadacz takiego miecza mógł osiągnąć nad przeciwnikiem znaczącą przewagę dzięki większej nieprzewidywalności ataków[2].
  • Miecze treningowe - o ostrzach wywołujących jedynie lekkie oparzenia.
  • Krótkie miecze - wykorzystywane jako broń pomocnicza, najczęściej trzymane w ręce niedominującej.
  • Florety świetlne - lżejszy wariant broni, o standardowej długości ale węższym i słabszym ostrzu. Z czasem stały się przede wszystkim modną i niebezpieczną zabawką niektórych młodych przedstawicieli szlachty tapańskiej[3].

|83|1}}

  • Liczne wersje indywidualne, dostosowane do specyficznej budowy fizycznej ich posiadaczy lub egzotycznych sposobów walki, np. krótki miecz Yody, broń o wydłużanym ostrzu Gantorisa, ciężki miecz Gorca, szermiercze ostrze Dooku o wygiętej rękojeści, lub bronie o przedłużonej rękojeści Zao Nihla.
  • Pokrewną mieczowi świetlnemu bronią był bicz świetlny, o długim - nierzadko kilkumetrowym - i giętkim "ostrzu".

Kolory ostrzy

W filmach i większości innych źródeł z serii Gwiezdnych wojen postaci negatywne korzystają zazwyczaj z mieczy świetlnych o czerwonych ostrzach. Inne najpopularniejsze kolory, z reguły przysługujące bohaterom pozytywnym, to niebieski, fioletowy oraz zielony. Praktycznie jednak możliwe jest wykonanie miecza o ostrzu dowolnego widzialnego koloru. Najczęściej jednak były używane kolory:

Działanie

Ostrze miecza świetlnego nie posiada masy. Zachodzące w nim efekty fizyczne wywołują jednak powstanie silnego efektu bezwładności, co sprawia, że miecz jest dość trudny w użyciu i korzystanie z niego wymaga dłuższego treningu[1].

Jeżeli ostrze broni nie styka się w danym momencie z przeszkodą, praktycznie cała energia wydatkowana na jego tworzenie powraca na zasadzie "zamkniętego obiegu" do rękojeści i znajdującej się w niej baterii - stąd miecze mogą być aktywne przez czas niewspółmiernie długi do posiadanej mocy[4].

Skuteczność

Miecze świetlne znane są z tego, że ich ostrza są w stanie - po krótszym lub dłuższym czasie - przeciąć niemal każdy materiał, wliczając w to skałę czy grodzie i zewnętrzne pancerze statków kosmicznych.

Do materiałów i obiektów odpornych bądź częściowo odpornych na działanie miecza świetlnego należą:

  • żelazo mandaloriańskie (Beskar), niektóre specjalne stopy metali stosowane do konstrukcji okrętów kosmicznych - wyjątkowo odporne z natury
  • niektóre typy osłon energetycznych
  • niektóre typy broni białej wzmacnianej metodami alchemicznymi z użyciem Mocy (np. miecze Sithów)[5]
  • cortosis - nietrwały metal występujący zazwyczaj w postaci rudy, który w zetknięciu z ostrzami większości mieczy świetlnych na pewien czas je dezaktywuje[6], natomiast w postaci przetworzonej jest się im w stanie oprzeć[7]

Opowieści mówią również, że niektóre miecze Sithów, wyposażone w specjalne kryształy syntetyczne i napełnione ciemną stroną Mocy były w stanie unieszkodliwić miecz świetlny przeciwnika, jakby "przecinając" jego ostrze i powodując przeładowanie lub spalenie obwodów wewnętrznych. Zanotowano jednak zaledwie jeden taki przypadek[1].

Wodoodporność

Większość mieczy świetlnych nie nadaje się do używania pod wodą - bądź to ze względu na brak szczelności konstrukcji, bądź też przez wzgląd na szybkie wyładowywanie się baterii podczas kontaktu ostrza z wodą. W niektórych okresach historycznych "wodoodporność" była dla miecza standardem, w innych zaś uważano to za opcjonalny - niekiedy wręcz zbędny - dodatek i decydowali się na nią jedynie niektórzy[1]. Jednym z bardziej znanych Rycerzy, który posiadał wodoodporny miecz był Kit Fisto - Ze względu na zastosowanie dwóch rzadkich kryształów.

Elementy konstrukcji

Miecz Dartha Sidiousa.

Miecz świetlny składa się z następujących części:

Rękojeść

Jej dokładna budowa, materiał oraz wykończenie zależą w dużym stopniu od twórcy miecza oraz dostępności odpowiednich komponentów. Niektórzy użytkownicy Mocy ozdabiali swoje miecze lub wykonywali ich rękojeści z unikalnych materiałów (np. Mace Windu i jego miecz z elektrum), inni z kolei konstruowali je w miarę możliwości z dowolnych dostępnych materiałów (Corran Horn i jego broń zabudowana w uchwycie kierownicy od skutera repulsorowego).

Bateria

Zasila całe urządzenie. Miecze świetlne budowane w okresie około roku 5000 BBY posiadały baterię zewnętrzną - noszoną zazwyczaj przez Jedi przy pasie i połączoną kablem z rękojeścią broni. W późniejszych odmianach tej broni bateria jest pojemna, mała i z reguły nie wystaje na zewnątrz obudowy. Bateria miecza świetlnego nie potrzebuje częstego ładowania, gdyż emitowana przez broń energia nie powraca do niej tylko w przypadku przecinania rozmaitych powierzchni itp.

Kryształy

Zobacz główny artykuł: Kryształ do broni świetlnej.

Istotną częścią miecza świetlnego jest główny kryształ, bez którego nie jest możliwe stworzenie charakterystycznego ostrza energetycznego. Broń może też wykorzystywać dodatkowe kryształy skupiające, które wpływają na pewne właściwości ostrza lub samego miecza.Sithowie i mroczni Jedi wytwarzali kryształy alchemicznie.

Kryształ główny

Kryształ ten tworzy klingę miecza świetlnego i decyduje o wielu jej właściwościach, w tym o jego mocy i kolorze. Jedi najczęściej korzystają z kryształów adegańskich.

Kryształy z gatunków odpowiednich na kryształ główny mogą też z reguły być stosowane jako kryształy dodatkowe, jednak nie na odwrót.

Kryształy skupiające (dodatkowe)

Umieszczane są między kryształem głównym a emiterem. Mogą nadawać ostrzu specyficzne dodatkowe właściwości, na przykład otaczać je dodatkową powłoką energetyczną zwiększającą skuteczność przeciw droidom.

Istniały miecze świetlne, których właściciele montowali wewnątrz system mechaniczny pozwalający na zamianę lub włączenie w obwód dodatkowego kryształu - ostrze takiej broni mogło być dzięki temu na przykład wydłużane i skracane.

Kryształy wykorzystywane w mieczach świetlnych
[Pokaż/Ukryj]

Obwody sterujące i modulujące

Kontrolują generowanie ostrza miecza.

Regulator mocy

Umożliwia regulowanie przepływu mocy, a więc siły ostrza, co jest istotne podczas treningów uczniów Jedi.

Soczewka

Jej celem jest ostateczne skupienie promienia przed wyemitowaniem go na zewnątrz miecza.

Emiter

"System wylotowy" wpływający na szerokość oraz długość ostrza. Niektóre miecze miały tutaj dodatkowy regulator pozwalający ręcznie ustawić pożądaną szerokość wiązki.

Włącznik

Najczęściej spotykane to włączniki pozycyjne (przesuwne) lub w formie przycisku. W niektórych mieczach puszczenie włącznika powoduje wyłączenie ostrza, w innych natomiast - nie, co ułatwia rzucanie taką bronią.

Znany jest przypadek Mrocznego Jedi Hethrira, który włączniki mieczy świetlnych umieszczał wewnątrz ich rękojeści - celem takiego działania było umożliwienie uruchamiania ich jedynie przy użyciu Mocy[8].

Zaczep

Zaczep nie jest konstrukcyjnie tak istotny jak inne części miecza, lecz przydaje się do przypinania miecza do pasa.

Użycie

Miecz świetlny może być wykorzystywany przez osoby nie używające Mocy, jednak pełną skuteczność uzyskuje w rękach jej adepta.

Miecz jako broń

Ostrze może być użyte podczas walki bronią białą. Jego zaletą jest to, że zwyczajne miecze, wibroostrza, maczugi i inną broń białą po prostu przecina i natychmiast unieszkodliwia. Tradycyjna szermierka zaczyna się dopiero w momencie napotkania przeciwnika również wyposażonego w miecz świetlny, lub też w którąś z porównywalnych broni: elektropałkę, ostrze ze splotem cortosis czy mandaloriańskie.

Miecz może być również użyty przeciwko broni dystansowej - do odbijania strzałów z blastera lub niszczenia w locie innego typu pocisków. Wiązki z blastera i podobnych broni energetycznych mogą być nawet odbite w przeciwnika. Mieczem można też obronić się przed miotaczami stokhli oraz przed błyskawicami Mocy przez ich blokowanie lub odchylanie[9]. Dobrze wyszkolony Jedi był w stanie odbijać strzały nawet kilku przeciwników, a do jego unieszkodliwienia potrzebne było duże nasycenie ogniem z broni automatycznej, lub wykorzystanie pocisków rakietowych i karabinów rozpryskowych.

Miecz świetlny bywał również rzucany - można było w ten sposób trafić oddalonego przeciwnika (także ukrywającego się za przeszkodą, dzięki sterowaniu lotem miecza przy użyciu Mocy) lub nawet kilku.

Miecz jako narzędzie

Miecz świetlny Luke'a Skywalkera.

Dodatkowo miecz świetlny stanowił skuteczne narzędzie usuwania przeszkód - począwszy od traw, gałęzi i pnączy w dżungli, a skończywszy na drzwiach czy nawet grodziach pancernych. Można nim było roztapiać lód oraz wycinać korytarze w skale i było to o tyle wygodne, że - w przeciwieństwie do większości palników i im podobnych narzędzi - nie wydzielał ciepła na zewnątrz, a jedynie do materiału, z którym wchodził w interakcję.

Miecze o regulowanej szerokości i długości ostrza mogły również służyć do precyzyjniejszych działań, jak np. obcięcie rygla w zamku drzwi bez ich uszkadzania[10].

Szkolenie

Opanowanie miecza świetlnego nie należało do najłatwiejszych zadań ze względu na jego unikalne właściwości. Brak masy w ostrzu oraz generowany przez nie efekt żyroskopowy odróżnia miecz od innej broni białej, a efekty pomyłki przy ćwiczeniach mogą okazać się tragiczne w skutkach.

Jedi w niektórych okresach historycznych przeciwdziałali problemom szkoleniowym przez użycie specjalnych mieczy treningowych, które nie powodowały groźnych obrażeń. W innych przypadkach zazwyczaj prowadzono najpierw wstępny trening przy pomocy mieczy z drewna, tworzywa sztucznego lub metalu, często pokrytych dodatkowo miękkim materiałem ochronnym; a następnie przechodzono do "ostrych" treningów z prawdziwą bronią. Czasem etapem wstępnym lub pośrednim była walka na wibromiecze[11].

Sithowie zazwyczaj nie używali mieczy ćwiczebnych, wychodząc z założenia, że jeżeli ktoś nie jest wystarczająco szybki i zręczny, to jest to jego problem. W niektórych jednak okresach, przede wszystkim kiedy ilość adeptów przekraczała liczbę łatwo dostępnych mieczy, również i oni stosowali reżim treningowy podobny, jak Jedi. Podczas końcowego okresu nowych wojen Sithów w Akademii na Korribanie wykorzystywano durastalowe miecze pokryte trucizną, która w przypadku trafienia wywoływała częściowy paraliż - miało to symulować utratę trafionej kończyny[2].

Kiedy Jedi lub Sith opanował już podstawy bezpiecznego korzystania z broni, dalsze treningi odbywały się z użyciem normalnego miecza i zazwyczaj przybierały formę pojedynków z mistrzem, innymi Jedi czy Sithami, lub też ze specjalnie skonstruowanymi droidami. Znany jest szereg typów droidów treningowych - od najprostszych zdalniaków mających trenować refleks i korzystanie z Mocy do skomplikowanych humanoidalnych, dzierżących miecze świetlne robotów, w pamięciach których zaprogramowano wiele różnych technik posługiwania się tą bronią. Z maszyn takich korzystali zarówno Sithowie (np. Darth Vader), jak i Jedi (np. Luke Skywalker i jego uczniowie na Yavinie 4).

Techniki i formy walki

Zobacz główny artykuł: techniki walki mieczem świetlnym.

Istniało wiele technik walki mieczem świetlnym, wypracowanych przez różne osoby i przy różnych okazjach. Niektóre techniki były przystosowane do użycia przez określone istoty (trispzest) lub w odpowiedniej konfiguracji broni (Jar'Kai). Inne koncentrowały się na specyficznych aspektach użycia broni - np. Tràkata uczyła wykorzystywać do osiągnięcia przewagi w walce unikalną możliwość włączania i wyłączania ostrza miecza.

Niektórzy użytkownicy mieczy świetlnych korzystali z dwóch broni - czy to jednego miecza oraz shoto, czy dwóch ostrz pełnej długości. Był to styl walki dużo bardziej elastyczny i trudno przewidywalny dla przeciwnika, jednak wymagał długiej pracy nad wypracowaniem odpowiedniej koordynacji.

Osobnego szkolenia wymagało również korzystanie z bardziej egzotycznych broni w rodzaju podwójnego miecza, bicza świetlnego i innych wariacji tej broni, często istniejących zaledwie w jednym egzemplarzu.

Zobacz główny artykuł: Formy walki mieczem świetlnym.

Na przestrzeni tysiącleci sposoby walki na miecze świetlne skodyfikowano w Zakonie Jedi w 7 form, a do niektórych z nich przypisano wybrane techniki. Niektóre z form rozwinęły się z tradycyjnych szkół szermierki, podczas gdy inne były stworzone specjalnie pod kątem użycia broni Jedi. Formy różniły się od siebie przeznaczeniem i były dostosowane do różnych warunków: walki z pojedynczym przeciwnikiem, z dużą ilością wrogów uzbrojonych w blastery, do korzystania z Mocy podczas walki itp.

Formy walki mieczem świetlnym
[Pokaż/Ukryj]

Cena

Cena miecza świetlnego była zmienna i zależała między innymi od dostępności tej broni w danej epoce oraz od konstrukcji samego miecza. Podczas wojny domowej Sithów podstawowy wariant można było legalnie kupić za 500 kredytów [11]. Krótko po nowych wojnach Sithów ceny gotowej broni kształtowały się w granicach 4-7 tys. kredytów [12]. W okresie wojen klonów standardowy miecz świetlny kosztował na czarnym rynku około 20 000 kredytów [13]. W czasach Imperium broń ta była nielegalna, niezwykle trudna do zdobycia i na czarnym rynku mogła osiągać praktycznie dowolne ceny, np. 200 000 kredytów [14].

Poszczególne kryształy do miecza świetlnego mogły kosztować dużo więcej od samej broni - nawet dziesiątki czy setki (w przypadku klejnotów Corusca) tysięcy kredytów.

Poszczególne egzemplarze

Zobacz kategorię zawierające miecze świetlne według użytkowników.

Ciekawostki

  • W grze komputerowej Knights of the Old Republic celem zachowania równowagi gry wprowadzono zasadę, że broń biała może być użyta w pojedynku przeciw mieczowi świetlnemu bez obawy o jej zniszczenie. Aby zachować zgodność z kanonem, wyjaśniono to w ten sposób, że standardem w tamtych czasach miało być robienie broni ze stopu zawierającego cortosis[11] - chociaż w innych źródłach można znaleźć informację, że proces taki jest niezwykle kosztowny, w związku z czym mało prawdopodobne wydaje się być posiadanie tego rodzaju broni przez szeregowych gangsterów z półświatka. Rozwiązanie to wprowadziło dodatkowe kontrowersje w związku z cortosis - do tej pory nie dawało ono odporności na miecz świetlny, a po prostu powodowało jego wyłączenie (jak opisano w Wizji przyszłości.
  • W języku angielskim miecze świetlne określa się zarówno jako lazer sword (laserowy miecz), jak i lightsaber (szabla świetlna), choć prosty kształt ostrza w niczym nie przypomina zakrzywionej szabli.
  • Dźwięk miecza świetlnego to kombinacja buczenia starego odbiornika telewizyjnego i projektora filmowego.[15]

Przypisy

Źródła