Biblioteka Ossus:Najczęstsze nieporozumienia
Ta strona opisuje najczęstsze nieporozumienia i błędy, których należy wystrzegać się przy pisaniu artykułów.
Małe i wielkie litery
Jednym z najczęstszych błędów jest używanie wielkich liter zamiast małych. To, że w oryginale, czyli w języku angielskim, wyraz zaczyna się od wielkiej litery, wcale nie oznacza, że tak samo będzie w języku polskim.
Tytuły, godności i stopnie wojskowe
Zgodnie z zasadami języka polskiego nazwy godności oraz stopnie wojskowe piszemy małą literą; np. wielki admirał Thrawn czy wielki moff Tarkin.
Wielką literą można napisać tylko wtedy, gdy nazwa taka odnosi się do nazwy godności urzędów jednoosobowych i występuje w pełnym brzmieniu; np. Wielki Moff Nadsektora Zewnętrznych Rubieży Tarkin (w tym nadsektorze był tylko jeden wielki moff). W odróżnieniu od wielkiego moffa, gdyż równocześnie w galaktyce mogło być kilku wielkich moffów. Tabela poniżej zawiera kilka często spotykanych przykładów:
| Mała litera[1] | Wielka litera |
|---|---|
Tytuły książek, filmów itp.
Tytuły angielskie mają wszystkie wyrazy oprócz spójników pisane wielką literą: Jedi Knight: Jedi Academy. Natomiast w języku polskim tytuły książek, filmów itp. piszemy z wielkiej litery, ale poszczególne wyrazy wewnątrz tytułu - z reguły małą (Gwiezdne wojny, Imperium kontratakuje, ale Powrót Jedi). Dodatkowo tytuły książek, filmów itp. oznaczamy kursywą.
Wydarzenia i okresy historyczne
Nazwy wydarzeń, okresów historycznych, konfliktów zbrojnych, czy bitew piszemy małą literą, chyba, że mają wyraźne nacechowanie emocjonalne. Jednakże, jako odbiorcy informacji na temat odległej galaktyki, nie możemy mieć stosunku emocjonalnego do jakiegoś wydarzenia w świecie Gwiezdnych wojen. Piszemy więc: wojny klonów, wojna domowa Jedi, bitwa o Endor, misja na stacji Skytop. Formy takie jak Wojny Klonów są niepoprawne.[1]
Myśliwce
Prawidłowa pisownia to: X-wing, Y-wing, A-wing itd. Wyjątkiem są angielskie tytuły gier komputerowych, które, zgodnie z zasadami wspomnianymi powyżej, pisane są jako X-Wing, X-Wing Alliance itp.
Kal(e)ki językowe
Staramy się unikać kalek językowych. Czyli piszemy:
- adaptacja książkowa, a nie nowelizacja
- opowiadanie, a nie krótka historia
- dylogia, a nie duologia
W języku polskim naturalnym szykiem jest "rzeczownik-przymiotnik", a więc nie piszemy np. "Galaktyczne Muzeum", tylko "Muzeum Galaktyczne", nie "Imperialna Armia", lecz Armia Imperialna, nie "Bitewna Medytacja" a "Medytacja bitewna" itd.
Po polsku separatorem dziesiętnym (znakiem oddzielającym w zapisie dziesiętnym część całkowitą liczby od ułamkowej) jest przecinek. W związku z tym np. długość myśliwca należy zapisać jako 12,7 metra. Nie stosujemy również "separatora tysięcznego" - a więc rok zapisujemy jako 12000 BBY, ewentualnie 12 000 BBY (ale linkujemy zawsze tę pierwszą postać).
Trudniejsze przypadki odmiany
Apostrofy
Apostrofu przy odmianie używamy zwykle tylko wtedy, gdy dany wyraz (zwykle imię) kończy się samogłoską, która staje się niema podczas wymowy odmienionego wyrazu, na przykład:
- jest Luke - nie ma Luke'a - bo wymawiamy nie ma Luka (zniknęło "e").
- Imperator Palpatine - Imperatorowi Palpatine'owi
Mimo to, konieczność używania apostrofów występuje stosunkowo rzadko. Występowanie samogłoski na końcu imienia/nazwiska nie zawsze jest równoznaczne z koniecznością użycia apostrofu (przykłady 1-4). Ponadto, wszelkie terminy zakończone spółgłoskami, odmieniamy po prostu poprzez dodanie odpowiedniej końcówki po rdzeniu temacie wyrazu, bez konieczności wstawiania apostrofu (przykład piąty).
- jest Padmé - nie ma jest Padmé - w tym wypadku forma nie ulega zmianie.
- jest Yoda - nie ma Yody - jedna samogłoska zostaje zastąpiona drugą
- jest Leia - nie ma Leii
- jest Aayla Secura - nie ma Aayli Secury
- jest Pellaeon - nie ma Pellaeona
Odmiana nazw zakończonych na th
Darth
|
Sith
|
Krath
|
Odmiana wyrazów z rdzeniem Ssi-ruu
| Przypadek | Liczba pojedyncza | Liczba mnoga |
|---|---|---|
| M. | Ssi-ruu | Ssi-ruukowie |
| D. | Ssi-ruuka | Ssi-ruuków |
| C. | Ssi-ruukowi | Ssi-ruukom |
| B. | Ssi-ruuka | Ssi-ruuków |
| N. | Ssi-ruukiem | Ssi-ruukami |
| Msc. | Ssi-ruuku | Ssi-ruukach |
| W. | Ssi-ruuku! | Ssi-ruukowie! |
Jako formę dzierżawczą i przymiotnik można stosować zarówno Ssi-ruuków (myśliwiec Ssi-ruuków), jak i Ssi-ruuvi (myśliwiec Ssi-ruuvi).
Zobacz też
- Spis powszechnych błędów językowych - Wikipedia
- Nazewnictwo - konwencje nazywania stron
- NPOV - neutralny punkt widzenia
- Zalecenia edycyjne
- Słownik Ossus
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 W polskich przekładach gwiezdnowojennych powieści, ukazujących się nakładem wydawnictwa Amber, liczne tytuły czy nazwy wydarzeń, zapisywane są błędnie wielką literą. Jednakże, kierując się obowiązującymi zasadami językowymi, jak też wewnętrznymi uregulowaniami Biblioteki, choć same tłumaczenia uznawane są za oficjalne, to ich forma interpunkcyjna nie jest obowiązująca w przypadku konfliktu z podanymi na tej stronie zasadami. W takich wypadkach, sformułowania te należy doprowadzić do formy zgodnej z zaleceniami edycyjnymi i w takiej formie zamieścić je w haśle.
- ↑ Stosowane przy zwrotach potocznych, do wszystkich lub do kobiety obdarzonej takowym tytułem.
- ↑ Stosowane oficjalnie, przy zwrotach do wszystkich obdarzonych tym tytułem, poza noszącymi go kobietami.
- ↑ 4,0 4,1 Stosowane przy zwrotach potocznych, do wszystkich.
- ↑ 5,0 5,1 Stosowane oficjalnie, przy zwrotach do wszystkich obdarzonych tym tytułem.